mal rejimi

Mal rejimi, evlenmeden önce veya sonra, malvarlığının yönetimi ve paylaşımı konusunda kanunda yazılı seçimlik mal rejimlerinden birini sözleşme yaparak seçmemiş olan eşlerin kanunen tabi olduğu sisteme denir.

 

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu ile eşler arasındaki mal rejimleri yeniden düzenlenmiş ve eski yasal mal rejimi olan Mal Ayrılığı Rejiminin yerine, kanunun yürürlük tarihi olan 01 Ocak 2002 tarihinden sonra, aksine sözleşme yapılmadıkça Yasal Mal Rejimi olarak Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi kabul edilmiştir.

 

Edinilmiş mallara katılma rejimi ile “Mal rejiminin devamı süresince, eşlerin emek ve karşılığını vererek edindikleri malvarlığı değerlerinin (hangi eşin üzerine kayıtlı olursa olsun), mal rejiminin sona ermesi ( başka rejime geçme, evliliğin boşanma, iptal ya da ölümle sona ermesi vs.) hallerinde, eşler arasında kural olarak eşit paylaşımı” kabul edilmiştir. Eşlerin, evlilik içerisinde elde edinilen ve karşı eş adına kayıtlı bulunan malların değerinin yarısını isteme hakkına (katılma alacağı) sahip olduğu kabul edilmiştir.

 

1 Ocak 2002’den öncesinde başlayıp devam eden evliliklerde, eşler ayrıca mal rejimi sözleşmesi yapmamışlarsa, 31 Aralık 2001 tarihine kadar “Mal Ayrılığı”na,1 Ocak 2002’den sonrası için ise “Edinilmiş Mallara Katılma” rejimine tabi olmaktadırlar. Bu evliliklerde 1 Ocak 2002’den önce eşlerin her birinin üzerine kayıtlı olan mallar kendisinde kalmaya devam etmekte ve her hangi bir sözleşme yapmamış oldukları takdirde, 1 Ocak 2002 ‘den sonrası için bu mallar kimin üzerinde kayıtlı ise onun kişisel malı sayılmaktadır. Eşlerin yeni kanunun yürürlüğe girmesinden sonra kazandıkları ise “edinilmiş mal” sayılacak ve mal rejiminin tasfiyesi usullerine göre eşler arasında ( bu malların değerleri ) paylaşılabilecektir

 

Her eşin edinilmiş malları şunlardır:

 

— Çalışmasının karşılığı olan maaş, ücret vs.

— Sosyal güvenlik kuruluşlarının yaptığı her türlü ödemeler,

— Çalışma gücünün kaybı nedeniyle ödenen tazminat,

— Kişisel malların geliri (kira, faiz gelirleri gibi),

— Edinilmiş malların yerine geçen değerler.

 

Mal rejimi tasfiye edildiğinde sadece “edinilmiş mallar” eşler arasında yarı yarıya “eşit olarak” paylaştırılır.

 

 

Her eşin kişisel malları şunlardır:

 

— Eşlerden birinin kişisel kullanımına yarayan eşya,

— Evlenmeden önce sahip oldukları mallar,

— Evlenmeden sonra miras veya bağış yoluyla geçen mallar,

— Manevi tazminat alacakları,

— Kişisel malların yerine geçen değerler.

 

Mal rejimi ne zaman sona erer?

 

–Mal rejimi, eşlerden birinin ölümüyle ölüm tarihinde,

–Eşlerin başka bir mal rejimini kabulüyle, sözleşmenin yapıldığı tarihte,

–Mahkeme tarafından evliliğin iptaline karar verilmesiyle dava tarihinde,

–Mahkeme tarafından boşanma kararı verilmesiyle dava tarihinde,

–Mahkeme tarafından mal ayrılığına geçilmesine karar verilmesi hallerinde dava tarihinde sona erer.

 

Kime ait olduğu belli olmayan mallar:

 

–Bir malın kime ait olduğu belli değilse iddia eden taraf bunu kanıtlamakla yükümlüdür. Belirli bir malın eşlerden birine ait olduğunu iddia eden kimse, iddiasını ispat etmekle yükümlüdür.

–Eşlerden hangisine ait olduğu ispat edilemeyen mallar onların paylı mülkiyetinde sayılır.

–Bir eşin bütün malları, aksi ispat edilinceye kadar edinilmiş mal kabul edilir.

 

Örnekler:

 

–Annenizden kalan bir daire kişisel maldır. Ama bu dairenin kira geliri edinilmiş maldır.

–Kişilik haklarınıza saldırıdan dolayı aldığınız manevi tazminat kişisel maldır.

–Annenizden kalan dairenin yerine aldığınız bir daire de kişisel mal olarak kabul edilir.

–Milli piyangodan aldığınız bilete çıkan ikramiye kişisel maldır.

–Evliliğin devamı süresince alınan bir dairenin veya arabanın kimin kazancıyla alındığı önemli değildir. Bu daire veya araba edinilmiş maldır.

-Evlenmeden önce size ait olan bir evi evlendikten sonra satarak yerine başka bir ev alırsanız bu bir kişisel maldır.

Vs.